Về SAOLA
Vào một ngày đầu năm 2016, có hai người từng làm việc nhiều năm với các cộng đồng và các dự án phát triển cùng bàn cách làm thế nào để những cộng đồng dân tộc thiểu số ở Thừa Thiên Huế có thể có lợi ích nhiều hơn từ những cách rừng tự nhiên được Nhà nước giao cho họ quản lý. Sau nhiều tranh luận, cuối cùng hai người đó quyết định cần đưa những dược liệu quý có trong rừng vào thị trường, tạo thu nhập bền vững cho địa phương, tạo thêm sản phẩm tốt cho xã hội. Ý tưởng này không mới, đã nhiều người làm, nhiều dự án đã đầu tư nhưng đều chưa thành công như mong đợi. Sau thêm vài tuần nghiên cứu, thảo luận có thêm hai người nữa là một giảng viên đại học và một dược sĩ bào chế cùng 2 thành viên đầu tiên quyết tâm đi đến cùng với ý tưởng này. Một số người khác cũng muốn tham gia cùng chúng tôi với tư cách đồng sáng lập, nhưng chỉ những người thích trồng cây, thích bảo vệ rừng được ưu tiên trước. Ba tháng sau, chúng tôi thành lập công ty với mục tiêu trước mắt là làm ra được tinh dầu và có khách hàng cho sản phẩm đó.
Tinh dầu cũng không phải là sản phẩm mới. Việt Nam đã từng là nước đứng thứ 2 trên thế giới về sản xuất tinh dầu (sau Pháp). Làm tinh dầu cũng không khó, nhân loại đã có hàng nghìn năm kinh nghiệm về việc chưng cất. Vì vậy, để có khách hàng, chúng tôi đặt ra hai nguyên tắc phải tuân thủ và sống chết với 2 nguyên tắc đó. Đó là chất lượng cao và tính độc đáo của sản phẩm. Với nguyên tắc đầu tiên, chúng tôi mất 6 tháng để làm và thử nghiệm hệ thống chưng cất, đúng 12 tháng cho việc thử nghiệm các loại nguyên liệu và quy trình sản xuất từ giống cây, vùng đất, quy trình canh tác, thời điểm thu hoạch, thời gian chưng cất, nhiệt độ, áp suất, tinh chế, kỹ thuật ép, lắng,… và vô số thứ khác như quy chuẩn sản phẩm, bao bì, mọi thứ đều phải tốt nhất cho người dùng. Với nguyên tắc độc đáo, chúng tôi tập dựa vào những thế mạnh và nét đặc trưng về con người, thiên nhiên, văn hóa địa phương để tạo ra sản phẩm có bản sắc riêng từ hình thức đến nội dung. Tuy tốn nhiều thời gian và tiền bạc, nhưng chúng tôi không vội để ra mắt một sản phẩm mà cảm thấy chưa hoàn toàn hài lòng với hai nguyên tắc của chúng tôi.
Song song với việc làm ra sản phẩm, chúng tôi cùng với những người nông dân, cơ quan quản lý nhà nước, chính quyền địa phương bắt tay vào xây dựng vùng nguyên liệu. Với mục tiêu chính là tạo thị trường cho cây dược liệu và tinh dầu của người dân, công ty chủ trương không phát triển nguyên liệu riêng của mình. Một vài loại nguyên liệu như Thiên Niên Kiện, gừng gió thì có sẵn trong rừng, nhưng phân tán rải rác, số lượng không nhiều và nếu không chủ động phát triển thì chỉ trong một thời gian sẽ cạn kiệt. Tuy nhiên, với một sản phẩm chưa hình thành, thị trường còn rất mơ hồ và nhất là khi công ty không có đầu tư đáng kể không có nhiều hộ dân và cộng đồng chấp nhận rủi ro để đầu tư vùng nguyên liệu cho LMX. Để giải quyết thách thức này, và cũng để học hỏi, chúng tôi quay quyết định chọn chỉ một vài người phù hợp nhất rồi cùng làm với họ, cùng cày đất, cùng làm cỏ, cùng trồng cây, cùng đi vào rừng, cùng tìm giống, và cùng nhiều việc khác. Có thể nói đây là một thử thách không nhỏ đối với những người chưa quen lao động chân tay. Những thành viên sáng lập LMX đã ra đồng, lên rừng không ngại mưa nắng để tự trồng cây, thu hái nguyên liệu. Nhờ đó, chúng tôi tích lũy được rất nhiều hiểu biết, những kiến thức bản địa, kinh nghiệm canh tác, và quan trọng nhất là niềm tin của người dân đối với công ty. Nhờ đó, chỉ trong vòng một năm, chúng tôi đã thiết lập được một mạng lưới các hộ dân hợp tác với LMX để làm nguyên liệu ổn định cho những năm tiếp theo.
Tháng 8 năm 2017, sau 16 tháng kể từ khi hình thành ý tưởng, chúng tôi đã giới thiệu những sản phẩm đầu tiên qua mạng xã hội facebook. Và chúng tôi cùng với những người nông dân đã thu được quả ngọt sau hơn một năm vất vả. Chỉ trong 03 tháng, chúng tôi đã đạt được những kết quả như mong đợi cho giai đoạn thử nghiệm thị trường. Có đến hơn 70% khách hàng trở lại lần thứ 2, và 30% khách hàng tiếp tục đặt hàng lần thứ 3. Kết thúc năm 2017, chúng tôi thấy là đã làm được nhiều việc và đã tự tin hơn nhiều khi nhận được những góp ý của khách hàng. Năm 2018 và những năm tiếp theo, chúng tôi đặt ra những mục tiêu cao hơn, lớn hơn. Chúng tôi mong muốn các bạn, những người chịu khó đọc về LMX đến đây, sẽ ủng hộ và đồng hành với chúng tôi, trên một hành trình mà chúng tôi gọi là Hành trình xanh.